1 – jongens ontwikkelen zich grillig
Wat we van jongens verwachten is vaak niet in overeenstemming met hun mogelijkheden. Jongens groeien onregelmatiger dan meisjes, meer met horten en stoten, en die grilligheid kan verwarrend zijn.
Als ouder denk je dat je zoon het nooit zal leren, of achterloopt, en dan, als je bijna radeloos bent, kan hij het ineens toch. Dat heb ik zelf als moeder ervaren met mijn zoon.
Een jongen rijpt sociaal-emotioneel zo’n 1,5 jaar langzamer dan een meisje. Het is fijn voor je zoon als je hem niet meet met andere kinderen.
2 – jongens van dezelfde leeftijd kunnen heel verschillend zijn
Er kan een behoorlijk verschil bestaan tussen vroegrijpe jongens en laatrijpe jongens van dezelfde leeftijd.
Van vroegrijpe jongens wordt verwacht dat zij al heel wat kunnen maar zij overschreeuwen vaak hun mogelijkheden en komen daardoor in de (emotionele) problemen.
Van laatrijpe jongens wordt snel gedacht dat ze verlegen of timide zijn of niet goed kunnen meekomen op school, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn. Er kan meer inzitten dan op het eerste gezicht lijkt maar dat kan op een later moment pas tot uiting komen.
3 – jongens kunnen hoge eisen stellen aan zichzelf
Jongens willen graag de wijde wereld in om te ontdekken, iets uit te zoeken of te experimenteren en ze worden eerder dan meisjes vrijgelaten om dingen zelf uit te zoeken. Het is fijn als ze die kans krijgen maar de keerzijde is dat ze zichzelf te veel eisen kunnen opleggen.
Als dingen die ze graag willen mislukken kan dat tot gevolg hebben dat hun zelfvertrouwen afneemt of ze zich afsluiten. Ouders hebben een belangrijke steunende rol bij de emotieregulatie van hun zonen.
4 – jongens gaan van de vrouwenwereld naar de mannenwereld
Jongens verlaten zo rond hun 10e , 12e jaar de zgn. binnenwereld van thuis, crèche en basisschool, de wereld waarin veel vrouwen zijn. Ze begeven zich met steeds grotere zelfstandigheid in de buitenwereld waarin meer mannen zijn zoals bij het sporten, het alleen buiten spelen, de middelbare school of de hangplekken.
Er zijn in hun jeugd veel vrouwelijke rolmodellen maar de diversiteit van mannelijke rolmodellen is in veel gevallen minder aanwezig.
Jongens weten dat ze geen vrouw zijn en dat nooit zullen worden (in de meeste gevallen). Maar wat een man precies is kan voor jongens vaag, onduidelijk of nogal eendimensionaal zijn. De identiteitsontwikkeling van jongens in onze maatschappij is een punt van zorg en aandacht en ouders hebben hierin een belangrijke ondersteunende rol.
3 tips voor moeders
(die vaders ook zouden moeten lezen)
1 – zorg voor diversiteit van mannelijke rolmodellen in het leven van je zoon
Wees je bewust van het belang van mannelijke rolmodellen in het leven van je zoon, zoals zijn vader, opa, oom en neven, maar ook de mannen op de sportclub of in de kerk.
Jongens kennen de rijke schakering van de innerlijke en uiterlijke vrouwenwereld goed door de vrouwen die ze op de crèche, de school en thuis meemaken maar met alle ins en outs van de mannenwereld komen ze als jonge jongens veel minder in aanraking.
Ze zien van mannen vaak uiterlijkheden maar krijgen niet zoveel mee van wat zich in het gevoelsleven van mannen afspeelt. Daarom is het van belang de aanwezigheid van diverse mannelijke rolmodellen te waarderen en te stimuleren.
2 – zorg voor veiligheid
Jongens worden gestimuleerd om er op uit te gaan want “hij is al een echt mannetje”. Ze hebben vaak een onderzoekende en ondernemende attitude maar de stress, die met deze uitdagingen gepaard gaat, kan hen soms teveel worden vooral als ze zich groter voordoen dan ze zijn.
Geef je zoon veilige rugdekking als hij op ontdekkingstocht gaat. Moeders kunnen belangrijke emotionele steun bieden om te voorkomen dat hun zoon zich voor zijn gevoelsleven afsluit.
3 – bied hem fysieke nabijheid
Moeders benaderen zonen fysiek vaak wat afstandelijker dan dochters. Zelf heb ik bij mijn zonen ervaren dat ze erg knuffelig waren tot ver op de basisschool maar in de puberteit werd dat anders.
Wees niet bang voor of voorzichtig met het knuffelen of fysiek nabijheid zoeken van je zoon want jongens zijn erg gevoelig en hebben veel behoefte aan fysieke nabijheid van hun ouders.
Het is belangrijk om nabijheid te blijven bieden maar wel op een manier die bij opgroeiende jongens past. Je kunt contact maken door te stoeien of mee te bewegen met wat steviger plaaggedrag van je zoon.
Wijs dat vooral niet af en wees niet bang voor zijn kracht want jongens stoeien met hun moeder anders dan met hun vrienden of hun vader. Ze leren hierdoor af te stemmen en ontwikkelen hun zelfbeheersing en bovendien kan het de band met hun moeder verstevigen.
3 tips voor vaders
(die moeders ook zouden moeten lezen)
1 – wees een veelzijdig rolmodel
Mannen vertellen graag over de stoere buitenkant van werk of hobby’s maar dat is niet het hele verhaal want er zijn ook minder heroïsche dagelijkse beslommeringen buitenshuis en binnenshuis.
Het is belangrijk dat jongens die diversiteit van mannelijke rolmodellen horen, zien en ervaren. Zo kan het voorbeeld van een (gescheiden) vader die voor zichzelf en zijn kinderen zorgt een jongen richting geven om zichzelf een toekomst voor te stellen in onze maatschappij.
Moeders kunnen een steentje bijdragen door met respect te praten over de dagelijkse bezigheden van vaders.
Lees ook de blog Vader als rolmodel, hoe werkt dat eigenlijk?
2 – doe dingen met je zoon
Jongens leren makkelijker door doen dan door verbale instructie. Daarbij zijn aanraking, beweging, ruimtelijke fysieke voorbeelden, leiden en corrigeren belangrijke instrumenten die je kunt inzetten als je iets met je zoon onderneemt.
Het kunnen heel gewone dagelijkse dingen zijn die toch belangrijk en leerzaam zijn voor jongens, zoals afwassen, een fiets repareren, boodschappen doen of een schilderklusje.
Als vaders en zonen samen dingen doen, leert de zoon hoe zijn vader omgaat met emoties als boosheid, frustratie, maar ook trots, kalmte of doorzettingsvermogen of hij ervaart hoe zijn vader situaties analyseert en oplost. Het is niet zo moeilijk om rolmodel te zijn, wees gewoon jezelf.
3 – geef je zoon een passende uitdaging
Geef je zoon een uitdaging die niet te makkelijk is en ook niet te moeilijk maar daag hem uit in de ‘zone van naaste ontwikkeling’. Dat zijn activiteiten die eigenlijk nog net te moeilijk zijn maar die met een klein beetje hulp of een gerichte aanwijzing net uitvoerbaar zijn.
Een bouwpakket met veel te kleine stukjes niet passend bij de motorische ontwikkeling van je zoon kan een slecht idee zijn omdat het teveel frustratie oplevert.
Maar met een grote schroevendraaier iets losschroeven, met af en toe een beetje krachthulp en met de rustige aanwijzingen van de vader waardoor de zoon gefocust blijft, lukt dan net wel. Een uitdaging is leuk voor een jongen, maar succes ook en daar kunnen vaders hun zonen goed bij ondersteunen.
Wil je hier meer over leren, heb je begeleiding nodig of ga je liever samen met andere ouders op zoek naar tips en handvatten voor de opvoeding van je zoon? Informeer dan naar de mogelijkheden van individuele ouderbegeleiding of oudertrainingen. Ik maak graag tijd voor een belafspraak.
